Anaksymenes (ok. r. 546 p.n.e.)
Anaksymenes, syn Eurystratosa, Milezyjczyk, był uczniem Anaksymandra. Niektóre źródła podają, że słuchał też Parmenidesa. Za pierwszą zasadę uważał powietrze i to, co nieograniczone. Dowodził, że gwiazdy poruszają się dookoła ziemi, a nie schodzą pod ziemię. Pisał w dialekcie jońskim, stylem prostym i niewyszukanym. Wedle informacji, którą znajdujemy u Apollodora, Anaksymenes żył w czasie zdobycia Sardes [546 p.n.e.], a umarł w czasie sześćdziesiątej trzeciej Olimpiady [528-525 p.n.e.]. Było jeszcze dwóch innych pisarzy tego imienia, obaj rodem z Lampsaku: retor, który pisał o czynach Aleksandra, i historyk, siostrzeniec poprzedniego. Filozof Anaksymenes jest też autorem dwóch listów, które przytaczamy.
Anaksagoras (ok. r. 500-428 p.n.e.)
Syn Hegezibulosa albo Eubulosa, pochodził z Kladzomen. Był uczniem, Anaksymenesa i pierwszym filozofem, który materii przydał rozum (νους). Dzieło jego, napisane stylem pięknym i wzniosłym, tak się rozpoczyna: „Wszystkie rzeczy były razem pomieszane; aż doszedł rozum, który dopiero nadał im porządek". Stąd, też samego filozofa nazywano żartobliwie Rozumem (Νους).
Archelaos (ok. r. 450 p.n.e.)
Midon: Archelaos pochodził z Aten lub z Miletu, a ojciec jego miał się nazywać Apollodoros. Był uczniem Anaksagorasa, a nauczycielem Sokratesa. On to pierwszy wprowadził do Aten jońską filozofię przyrody; nazywano go też Archelaosem Fizykiem, ponieważ był ostatnim przedstawicielem filozofii przyrody, którą następnie wyparła filozofia moralna, zapoczątkowana przez Sokratesa. Jest zresztą prawdopodobne, że już Archelaos zajmował się zagadnieniami etycznymi, skoro - jak o tym wiemy — rozstrząsał zagadnienia prawa, piękna i sprawiedliwości, i że od niego przejął te zainteresowania Sokrates, który je sam już w pełni rozwinął i dlatego też został uznany za pierwszego twórcę etyki.
Sokrates (ok. 469 - 399 p. n. e.)
Idomeneus: Sokrates był doskonałym retorem...
Eurypides dał mu kiedyś do przeczytania dzieło Heraklita i zapytał go następnie, co o nim myśli. Sokrates miał odpowiedzieć; "To, co zrozumiałem, jest piękne; przypuszczam, że to, czego nie zrozumiałem, jest również piękne, tylko że do zgłębienia wymagałoby nurka delijskiego".
Ksenofont (około 426 - 359 p.n.e.)
Opowiadają, że razu pewnego Sokrates, spotkawszy go w wąskiej uliczce, zagrodził mu przejście kijem i zaczął go wypytywać, gdzie są sprzedawane różne rodzaje żywności. Kiedy Ksenofont odpowiedział na wszystkie pytania, filozof zapytał go z kolei: „A teraz powiedz mi, gdzie ludzie stają się zacni i szlachetni?" Widząc zaś, że młodzieniec nie wie, co odpowiedzieć, wezwał go: „Pójdź za mną i ucz się tej wiedzy!'" W takich to okolicznościach miał Ksenofont zostać uczniem Sokratesa.
Aischines (ok. 400 p. n. e.)
Aischines był sokratykiem i synem kiełbaśnika imieniem Charinos.
Sokrates: "Tylko syn kiełbaśnika wie, jak mnie cenić".
Panaitios: ...ze wszystkich dialogów, w których występuje Sokrates, autentyczne są jedynie dialogi Platona, Ksenofonta, Antystenesa i Aischinesa; dialogi Fedona i Euklidesa uważa za wątpliwe, a wszystkie inne odrzuca jako apokryfy.
Arystyp (ok. 435-350 p. n. e.)
Aischines: Arystyp pochodził z Cyreny, do Aten zaś przywiodła go sława Sokratesa.
Platon: Arystyp umiał się zawsze przystosować do miejsca, czasu i osoby i w każdej sytuacji zachować się najstosowniej. Miał też u Dionizjosa względy większe niż inni: cokolwiek by się nie zdarzyło, potrafił przedstawić rzecz tak, że władca był zadowolony. Szczęściem była dlań przyjemność teraźniejsza, a za rzecz niewartą trudu uważał zabieganie o przyjemność, która miałaby nastąpić dopiero w przyszłości. Dlatego też Diogenes [z Synopy] nazywał go psem nadwornym.
Fedon (ok. r. 400 p. n. e.)
Diogenes: Fedon z Elidy, z rodu arystokratycznego, po upadku swego miasta rodzinnego dostał się do niewoli i musiał pełnić obowiązki odźwiernego w domu rozpusty. Po zamknięciu drzwi wymykał się stamtąd, by brać udział w rozmowach Sokratesa. Trwało to tak długo, póki Sokratesowi nie udało się skłonie Alkibiadesa (czy też Kritona) do wykupienia młodzieńca z niewoli. Odtąd Fedon swobodnie mógł zajmować się filozofią.
Euklides (ok. r. 400 p. n. e.)
Hermodoros: ...po śmierci Sokratesa Platon, a wraz z nim pozostali filozofowie w obawie przed okrucieństwem tyranów przybyli do Euklidesa. Euklides uczył, że dobro jest jedno, a tylko bywa nazywane wieloma imionami; raz więc nazywa się mądrością, raz bogiem, raz rozumem, i inne tym podobne otrzymuje imiona. Natomiast, odrzucał to, co przeciwne dobru, twierdząc, że coś takiego nie istnieje.
Diogenes: Euklides napisał sześć dialogów. Oto ich tytuły: Lamprias, Aischines, Feniks, Kriton, Alkibiades, O miłości.
Stilpon (ok. r. 320 p. n. e.)
Diogenes: Stilpon pochodził z Megary w Helladzie. Słuchał wykładów uczniów Euklidesa, a może - jak twierdzą niektórzy - także samego Euklidesa.
Zapytany przez Kratesa (z Teb), czy bogom sprawiają przyjemność pokłony i modły, miał odpowiedzieć: "O takie rzeczy nie pytaj mnie, głupcze, na ulicy, ale kiedy jesteśmy sami".
Kriton (ok. r. 420 p. n. e.)
Diogenes: Kriton był Ateńczykiem. Szczerze i tkliwie przywiązany do Sokratesa dbał o to, aby filozofowi nigdy nie brakowało rzeczy pierwszej potrzeby. Uczniami Sokratesa byli również synowie Kritona: Kritobulos, Hermogenes, Epigenes i Ktezippos. Kriton napisał 17 dialogów*, które posiadamy dziś zebrane w jednej księdze.
Simon Szewc z Aten (ok. r. 420 p. n. e.)
Simon z Aten był szewcem. Do warsztatu jego często zachodził Sokrates i rozmawiał tam z ludźmi, a Simon rozmowy te potem zapisywał, ile spamiętał. Stąd też pozostawione przezeń dialogi nazywają się dialogami szewskimi. Jest ich 33, a wszystkie zebrane w jednej książce.
Strona 2 z 3