Czy Cezar był Cesarzem? |
Mimo, że imieniem Cezara przjęto nazywać władców starożytnego Rzymu, to pierwszym cesarzem był Oktawian, który przyją przydomek August tzn Boski i zdecydował, że będzie rządził sam. Wcześniej Rzym był Republiką. |
Dni tygodnia |
7-dniowy cykl tygodnia pochodzi z Mezopotamii - Babilończycy wierzyli, że na nasze życie wywiera wpływ 7 ciał niebieskich. Później ta idea przeniknęła do starożytnej Grecji i Rzymu, a nazwy łacińskie wpłynęły na nazwy dni tygodnia w innych językach. |
Guma do żucia |
Majowie żuli gumę chicle otrzymywaną z soku drzewa o nazwie sączyniec. Dziś już rzadko wytwarza się gumę do żucia z tej naturalnej substancji. Teraz powstaje ona z polimerów np. z poliizobutylen używanego też do produkcji opon. |
Kanalizacja to nie nowy wynalazek. |
Do niedawna w miastach europejskich korzystano z rynsztoków, ale pierwsze miasta z bierzącą wodą budowane były już kilka tysięcy lat temu. Np Mohendżo Daro dziś w Pakistanie wyposażone było w system dostawy świeżej wody i odprowadzania nieczystości. |
Kichanie |
U niektórych ludów uważane za oddziaływanie złego. Lapończycy wierzyli, że gwałtowne kichanie może doprowadzić do śmierci. Z wyobrażeń tego rodzaju wywodzi się,chyba, poświadczony od czasów staroż. zwyczaj życzenia kichającemu zdrowia i szczęścia. |
Kosmiczne dolegliwości |
Nieważkość pozbawia ciała astronautów naturalnej stymulacji, jaką jest grawitacja. Ich układ kostny słabnie a mięśnie zanikają, gdyż nie muszą się wcale wysilać. Astronauci muszą więc sporo ćwiczyć na sprzętach działających niezależnie od grawitacji. |
Leżeć nie zawsze znaczy nic nie robić. |
Genialny malarz i rzeźbiarz Renesansu, Michał Anioł, swoje najsłynniejsze dzieło przedstawiające sceny biblijne w kaplicy Sykstyńskiej tworzył leżąc na plecach na rusztowaniu, przez 4 lata. |
Mark Twain to pseudonim |
Mark Twain, autor m.in. "Przygód Tomka Sawyera" naprawdę nazywał się Samuel Clemens. W młodości pilotował parowce na Missisipi, na których okrzyk "mark twain" oznaczał "drugi znak" - wodę głęboką na 2 sążnie. |
Mityczny pierwszy ogród |
Nazwa Eden pochodzi z języka akadyjskiego, gdzie słowo edinu oznaczało step lub z hebrajskiego - ogród rozkoszy. Raj - pochodzi z irańskiego - ray - bogactwo, szczęście, a paradis to określenie świętego dla Greków gaju poświęconego bóstwu. |
Nietypowa ryba |
Kojarzony z konikiem szachowym konik morski pływa w pozycji pionowej i brak mu kilku płetw. Ogonem chwyta podwodne rośliny. Pokarm wchłania przez rurkowaty pyszczek a zanim coś zje, uważnie to ogląda. Mimo tych osobliwości, konik morski to ryba. |
Posągi z brązu z Riace, Włochy /Bronzi di Riace/ |
Znalazł je w morzu w 1972 r. rzymski nurek podczas swoich wakacji w Riace w Kalabrii. Według badaczy pochodzą z V w. p.n.e. Te dwie figury wraz z pięcioma innymi posągami mogły należeć do Siedmiu przeciw Tebom lub były maratończykami z Delf. |
Rzymska poczta |
Rzymski system pocztowy wprowadził cesarz Oktawian August. Listy wysyłano przez niewolników. Jeśli adresat był daleko, czekano na moment, kiedy ktoś udawał się w te okolice. Posłaniec konny dziennie pokonywał 64-80 km żeby dostarczyć przesyłkę. |
Sri Lanka |
Nazwa tego państwa nawiązuje do mitologicznej wyspy Lanka opisywanej w Ramayanie, o którą stoczyła się opisywana tam bitwa. Dzisiejsza Sri Lanka to podobno pozostałośc po zatopionym archipelagu starożytnego królestwa. |
Uparty jak osioł? |
Z eksperymentu Britty Osthaus z Wielkiej Brytanii wynika, że osioł tylko wydaje się uparty, kiedy on po prostu się zastanawia - osły ewoluowały w środowisku górskim, gdzie każdy krok trzeba przemyśleć, by nie skręcić nogi albo nie wpaść w przepaść. |
"Stworzenie Adama" autorstwa Michała Anioła |
W obrazie podziwiamy nie tylko wiedzę artysty na temat ludzkiego ciała, ale także odwagę, która skłoniła go do namalowania płaszcza Boga w taki sposób, że przypomina przekrój ludzkiego mózgu. W XVI w. taka wiedza była domeną najwybitniejszych umysłów. |
Archaiczny uśmiech (VI-V w.p.n.e) |
Charakterystyczny, zagadkowy uśmiech na twarzach większości greckich rzeźb pojawiał się zarówno w posągach kobiecych, wyobrażających stojącą dziewczynę w długich szatach, jak i męskich przedstawiających nagich młodych mężczyzn z falistymi włosami. |
Ciężki pieniądz |
Istnieje pewne miejsce na Ziemi gdzie pieniądz ma naprawdę swoją wagę. Kamienie Rai można znaleźć na Wyspach Mikronezji. Służyły one jako środek płatniczy. Im większy był kamień tym większą miał wartość. Używane są one do dziś. |
Dlaczego bocian przynosi dzieci? |
Wyraj to kraina, w której rosło kosmiczne drzewo. Żyły na nim ludzkie dusze, utożsamiane przez Słowian z ptakami. Z dymem stosu pogrzebowego dusza ludzka w postaci ptaka ulatuje do Wyraju, powracając za jakiś czas przynoszona przez bociana lub lelka. |
Hokusai - starzec opętany malarstwem |
Japoński artysta zwał samego siebie "starcem opętanym malarstwem". Zasłynął z barwnych drzeworytów. Tworzył też ilustracje, w tym do książek, które sam napisał. Wpłynął na impresjonistów z Europy. Jego dzieła wystawione zostaną wkrótce w Paryżu. |
Jasiek Ptasiek z Ptasiej Góry w lesie Pokrzywno |
To piwowar, który strasznie klął i oszukiwał. Po śmierci jego duch co noc wracał do winiarni i straszył, złapano więc jego duszę do worka i wyniesiono na Ptasią Górę. Podobno Jasiek-Ptasiek nadal tu grasuje, strasząc ludzi i myląc drogi wędrowcom. |
O tabace |
Napoleon zużywał 0,5 kg tabaki rocznie. Od początku XVII w. tabaką raczyły się wszystkie warstwy społeczne: chłopi, mieszczanie, żołnierze, magnateria. Paulini z klasztoru na Jasnej Górze słynęli w całej Europie z produkcji tabaki wybornej jakości. |
Osiem cnót rycerskich |
To zbiór podstaw honorowego kodeksu rycerza. Zaliczano do nich: życie w prawdzie, wiarę, żałowanie grzechów, dawanie dowodów pokory, miłowanie sprawiedliwości, bycie miłosiernym, bycie szczerym i wielkodusznym oraz znoszenie prześladowań. |
Pielegnacja wlosow w sredniowieczu |
"Rycerze poświęcali czas na pielęgnację włosow. Na co dzień nosili je w pątlikach kształtu grzyba, dzięki czemu hełm mniej ich uwierał, a na uroczyste okazje układali je w pięknie poskręcane zwoje, które często smarowano białkiem dla połysku i mocy. |
Szkarłat - kolor królewski |
Szkarłat był od zawsze kolorem godnym tylko króla, ponieważ barwnik ten był bardzo drogi. Od VI w p.n.e. pozyskiwano go ze specjalnego gatunku szkarłatnych ślimaków, w wielodniowym i skomplikowanym procesie. |
Sztuka nurkowania |
Słonie morskie to jedni z najlepszych nurków wśród morskich ssaków. Kumulują tlen i zmniejszają jego zużycie pod wodą lepiej nawet niż niektóre walenie. Podobno zaobserwowana rekordowa długość zanurzenia to 2 godziny, a rekordowa głębokość - 2000 m. |
Tekla, którą mało kto zna |
Pianistka, kompozytorka salonowych utworów na fortepian Tekla Bądarzewska, zapomniana w Polsce, na świecie jest znaną autorką największego szlagieru XIX wieku. Jej „Modlitwę dziewicy” grają m.in. japońskie dzieci rozpoczynając edukację muzyczną. |
Teologiczna szkoła muzułmańska medresa (madrasa) |
Od XI w. uczą tu Koranu, prawa i j. arabskiego. W świecie islamu edukacja i religia są nierozłączne. Medresy nie są uświęconymi miejscami kultu religijnego, ale ich funkcja w świecie islamu polega na nauczaniu religii i wykładaniu jej zasad. |
Dużo "Krzyku" |
Słynny obraz Edwarda Muncha ”Krzyk” powstał w czterech wersjach w latach 1892-1895, z czego trzy znajdują się w muzeach norweskich. Czwarty sprzedano w 2012 roku w nowojorskim domu aukcyjnym Sotheby's za rekordową sumę prawie 120 mln dolarów. |
Kropka i kreska w malarstwie |
Samuel Finley Breese Morse - amerykański twórca telegrafu opartego na specjalnym alfabecie złożonym z kombinacji kropek i kresek - był w młodości uznanym malarzem. Jego obrazy (głównie portrety) cieszyły się dużą popularnością. |
Malarka Artemisia |
Jedną z najbarwniejszych przedstawicielek malarstwa była Artemisia Gentileschi (XVII w). Zaczynała jako modelka i pomocnik ojca w Rzymie. Jako pierwsza kobieta została przyjęta do Accademia del Disegno we Florencji. Stała się uznaną artystką baroku. |
Męskie i żeńskie |
Koczownicze plemię afrykańskie Wodaabe przeprowadza konkurs na najpiękniejszego mężczyznę. Co roku pod koniec pory deszczowej kobiety oceniają urodziwą twarz, długi i prosty nos oraz śnieżnobiałe zęby kandydatów a następnie dokonują wyboru partnera. |
Od kiedy Europa zna filozofię wschodu? |
Nie można ustaliś dokładnej daty, ponieważ wymiana myśli między tymi kulturami istniała chyba niemal od zawsze. Już w starożytnych Atenach opowiadano o tzw gymnosofistach, czyli nagich mędrcach,jak nazywano bramińskich uczonych. |
Zé Povinho – portugalski everyman |
Postać stworzona w 1875 r. przez karykaturzystę Pinheiro. Povinho stał się pierwszym symbolem portugalskiej klasy robotniczej. To uprzejmy, prosty człowiek, przedstawiciel ludu - narzędzie krytyki wobec elitaryzmu, polityków i niesprawiedliwości. |
Ahimsa' jako zasada moralna hinduizmu i buddyzmu |
Sam termin oznacza "niekrzywdzenie". Nakazuje poszanowanie wszelkiego życia, niezabijanie i niezadawanie obrażeń cielesnych żadnym istotom żywym – ludziom i zwierzętom; wiąże się z przekonaniem, że przemoc rodzi negatywne konsekwencje karmiczne. |
Dolmen (4000 - 3000 r. p.n.e.) |
To budowla o charakterze grobowca składająca się z głazów wkopanych pionowo w ziemię i wielkiego płaskiego bloku skalnego, który był na nich ułożony. Te budowle nieznanego autorstwa można znaleźć w Bretanii, Irlandii, Japonii i na północy Afryki. |
Kolor żałoby |
Kolorem żałoby jest czerń? W tradycji słowiańskiej była to biel, jako kolor żałoby występował też w strojach ludowych dlatego np. na Śląsku suknie ślubne były bardzo kolorowe. Kolor biały jest i dziś kolorem smutku w Japonii i Chinach. |
Strona 1 z 2